Biết viết gì đây trong những ngày vô cùng bận rộn. Mặc dù có những buổi sáng cuối tuần, những buổi chiều thứ bảy, tạm gọi là nghỉ xả hơi, nhưng vẫn cứ phải ôm lấy những công việc, tưởng chừng như kéo dài bất tận...
Thôi cũng đành, cơm áo gạo tiền. Trừ khi là người giàu thật giàu, hoặc là thánh nhân, nếu không thì vẫn cứ phải xoay vần như thế mãi. Nếu không nghĩ cho mình, thì cũng phải nghĩ cho tương lai, gia đình, và những trắc trở cuộc đời...
Gần đây, những ký ức của mình về cuộc đời, sự nghiệp, ước mơ... và cả văn chương nữa, ngày càng trôi dạt đi đâu mất. Không thể tưởng tượng một người như mình, đã từng mơ về cuộc đời như lãng tử, như thi nhân, như người du mục, khách du ca, mà lại sống thiếu văn chương và mơ mộng, nó như thế nào nữa...
Đã từng xem qua một bộ phim khá hay, nói về ước mơ, tình yêu và sự nghiệp, phim kể rằng, khi người ta chọn lựa một thứ, sẽ vô tình đánh mất thứ còn lại hồi nào không biết. Còn lại thứ mà ta lựa chọn, miễn sao, chúng ta không hối hận là được. Nếu có ai hỏi mình có hối hận không, thực lòng thì mình không biết. Bởi vì có lẽ còn quá sớm để trả lời. 28 tuổi, mặc dù có thể xem như là quá nửa cuộc nhân sinh, nhưng mình vẫn còn chưa đủ nhiều kinh nghiệm sống. Thôi vậy, cứ để thời gian trả lời đi.
Thỉnh thoảng vẫn thường hoài niệm những ngày xưa, lúc 18 tuổi, rồi lúc 20 tuổi, 22 tuổi, 24 tuổi, 26 tuổi.... Mà giờ, đã là 28 rồi. Đếm nhẩm nhẩm thì thấy nhanh thật. Mà cái mốc 18 tuổi ấy, trải qua như thế nào, đối với mình đã trở nên mơ hồ lắm, đến lúc giật mình nhìn lại thì đã qua 10 năm.
Trong 10 năm này, thứ mình hay nhớ lắm là những ngày phiêu bạt chân trời góc biển, những ngày đó phải sống với bao nhiêu áp lực, căng thẳng, mệt mỏi, nhớ nhung, trằn trọc... nhưng đó vẫn là những ngày tuyệt vời nhất, vì mình vẫn xem đó là những ngày tháng tự do. Ta tự do, bởi vì ta có ước mơ. Ta tự do, bởi vì ta được nhìn thấy thế giới, và cũng nhìn thấy chính mình.
Đó là những ngày vui bất tận, những chuyến đi dài kèm theo đôi mắt ngạc nhiên, nhìn những cảnh mình chưa bao giờ nhìn thấy, gặp những người mình chưa bao giờ quen biết, nếm qua những món ăn mình chưa bao giờ được ăn. Hoặc đơn giản là say xe liên tục, mệt nhoài nằm trên những chiếc giường khô cứng, xốc lên xốc suốt trong suốt cuộc hành trình.
Hoặc có khi vùi mình vào những cuộc say. Say đến mức quên hết trời trăng, phát ngôn bừa bãi, có lúc ngủ quên gục mặt xuống bàn, có lúc nằm dài trong nhà vệ sinh nhờ đồng nghiệp dìu về. Say lúc cuồng ca, tỉnh lại cười. Mệt lắm, cũng vui lắm. Mà thực là tự do.
Ngày đó, mệt, ốm, bận, muốn nghỉ phép đôi ba ngày, chỉ cần nói với sếp một tiếng, hoặc chỉ một tin nhắn. Sau đó biệt tăm biệt tích luôn. Không giấy tờ, không ký tá, không khó dễ. Không phải lúc nào cũng lo lắng công việc bị dồn đọng, ứ đọng, vì thực ra, không lúc nào là nó không ứ đọng cả.
Lại có những lúc tranh thủ thời gian, gác việc một bên, loanh quanh đâu đó, không chỉ để thư giãn đầu óc, mà còn để mài dũa những góc nào đó trong tâm hồn. Chợt nhớ những ngày đi dạo quanh Bạch Đằng Hồ, tưởng niệm người xưa, hoặc có buổi chiều thở dài luyến tiếc bên Vũng Chùa - Đảo Yến...
Cũng có những tháng ngày, tạm gọi là rảnh rỗi, rảnh rỗi đến tẻ nhạt, để rồi tìm một góc cafe nhỏ nào đó, một góc nhỏ bên đường Hồng Bàng - Ngô Gia Tự, ngắm phố, ngắm đường, ngắm người, ngắm xe, ngắm mưa, ngắm cuộc đời, viết vu vơ vài dòng thành ký ức. Thơ thành, có người đọc, nhưng mấy người hiểu. Vui buồn, chỉ biết có mình ta.
Cũng nhớ ra, lâu rồi, không viết một bài ra hồn. Mãi quẩn quanh trong vòng danh lợi. Không có thời gian. Lúc có thời gian thì không đủ cảm xúc. Lúc có thời gian, có cảm xúc, thì lại sợ. Sợ thơ lạc vần, sợ văn đơn điệu. Sợ người cười, sợ người không hiểu.
Rồi cũng 28 tuổi. Nhanh.
Nhiều lần tự hỏi, ta đã làm gì trong những tháng ngày phí hoài tuổi trẻ ấy, mãi mê theo đuổi một hình bóng nào đó vô vọng, nhận lại được là sự thờ ơ. Lãng phí cả sự hồn nhiên. Theo đuổi công danh sự nghiệp, tưởng gần nhưng lại rất xa, tưởng thành công nhưng lại là sự thất bại. Lãng phí cả một trời nhiệt huyết.
Nhưng rồi, cũng hiểu được, cuộc đời không chỉ toàn màu xanh. 18 tuổi, nhìn đâu cũng là pha lê óng ánh, hoa hồng rải khắp, cứ ngỡ, ta vươn tay là hái được. Đâu đâu cũng là chân trời xanh thẳm, cứ ngỡ ta hãy đi đi rồi sẽ tới. 28 tuổi mới hiểu thế nào là viễn vông, thế nào là "hoa lệ", thế nào là cuộc đời.
Cuộc đời, không phải cứ cho là được nhận. Thứ ta tưởng là quan trọng lắm, thực ra chẳng là gì cả. Điều ta có được chỉ là một chút cảm giác nhất thời của người cho đi. Nếu ta bằng lòng với điều đó, thì không còn gì phải tiếc nuối nữa cả, nên vẫn cứ cho đi...
Cuộc đời, vốn dĩ cũng không phải là đúng sai, nguyên tắc, lý lẽ. Cuộc đời, là thuần hậu, bao dung, thấu hiểu. Nếu ta chưa từng gặp bao dung, thấu hiểu, không phải là cuộc đời không có, mà là ta chưa cảm nhận được. Ta chưa cảm nhận được, không phải là vì chưa đúng lúc, cũng không phải vì chưa đúng người, mà bởi vì tự ta chưa mở rộng lòng ra để cảm nhận.
18 tuổi, cứ nghĩ hạnh phúc là đi khắp chân trời, đến những nơi phong cảnh đẹp nhất, ăn những món ngon nhất, ngủ nơi sang trọng nhất. Rồi cũng lần đi, cũng nếm thử, cũng trải nghiệm. Cũng đẹp, cũng hay, cũng vui, cũng ngon. Rồi 28 tuổi, mới hiểu thế nào là hạnh phúc.
Hạnh phúc, là ở đâu cũng được, miễn là có chân thành ấm áp, ăn gì cũng được, miễn là ăn với người thân của mình, cười nói với người mình thích. Hạnh phúc, là được cười nhiều mỗi ngày. Thật tâm mà cười.
18 tuổi, cứ nghĩ mình trẻ, mình khỏe. Nên cứ lãng phí hoài tuổi thanh xuân, lãng phí sức khỏe vào những câu chuyện vô bổ, những cuộc chơi vô nghĩa. Rồi 28 tuổi, mới biết, sức khỏe quý giá cỡ nào. Khi mà những căn bệnh lạ, đau thắt, lần lượt xuất hiện, thì mới dành thời gian để chăm lo cho sức khỏe. Để rồi, một lần nữa phải nhìn lại chính mình, mình đã làm gì trong những tháng ngày qua...
18 tuổi. Tự do. 28 tuổi. Vẫn là người tự do. Nhưng lòng đã không còn tự do. Phải tự mình ràng buộc với chính mình, có bao nhiêu là trách nhiệm với bản thân, với công việc, với gia đình. Không còn vô tư lự, làm việc theo cảm tính của tuổi trẻ, vấp ngã rồi đứng dậy. 18 tuổi, trên chặng đường đó, lỡ có ngã thì còn thời gian đứng dậy, lỡ có thất bại, có quay đầu thì vẫn còn thời gian chọn một con đường khác. 28 tuổi, sai lầm, vấp ngã, vẫn làm lại từ đầu được, nhưng đã không còn nhiều thời gian, hoặc không còn sức khỏe, hoặc không đủ lòng tin... Nên phải luôn tự nhủ lúc nào cũng phải thận trọng, phải kiên cường.
28 tuổi, không còn tự do để theo đuổi những giấc mơ nữa. Giấc mơ thi sĩ, giấc mơ nhạc sĩ, giấc mơ dương cầm, giấc mơ thư pháp, giấc mơ nhiếp ảnh, giấc mơ giảng bài, giấc mơ Paris, giấc mơ Vạn Lý Trường Thành, giấc mơ... Ngày đó mình có bao nhiêu giấc mơ cũng không còn nhớ nổi nữa rồi...
28 tuổi, bắt đầu một cuộc sống bình yên, dưới một mái nhà quen thuộc, một khung trời quen thuộc, những con đường quen thuộc, những cánh đồng lúa xanh rồi vàng, vàng rồi xanh... Và ngày ngày, những con người, những công việc... Và một tình yêu.
28 tuổi, chọn hạnh phúc, lấy bình yên làm hạnh phúc, giã từ tự do.
Ninh Hòa, ngày 20 tháng 3 năm 2017.
