Truyện Kiều đã dạy tôi biết yêu thương

Truyện Kiều đã dạy tôi biết yêu thương

Ngày xưa, lúc còn ngủ trên nôi, tôi đã tiếp xúc với Kiều. Bà tôi thường đọc Kiều ru tôi vào giấc ngủ:

“Trăm năm trong cõi người ta
Chữ tài chữ mệnh khéo là ghét nhau

Trải qua một cuộc bể dâu

Những điều trông thấy mà đau đớn lòng...”

Lớn lên một chút nữa, từng câu Kiều của bà vẫn còn vang vọng trong tôi. Tôi thường vòi vĩnh bà kể Kiều cho nghe (bà tôi nhớ rất nhiều về Truyện Kiều và Lục Vân Tiên). Mãi đến sau này, tôi mới thấm thía được thế nào là “bể dâu”, thế nào là “phong trần”, thế nào là “hồng nhan bạc mệnh”, thế nào là “chữ tài liền với chữ tai một vần”. Nhưng lúc ấy, nghe thơ lục bát cảm thấy hay hay, có vần có điệu, tôi cũng đã tập ê a theo từng câu Kiều bà kể mà không ngờ rằng ý nghĩa của chúng lại sâu sắc như vậy, sẽ theo tôi đến suốt cuộc đời. Tiếng Việt, hồn Việt, thấm vào trong tôi từ thuở đó.

Đến tuổi biết đọc biết viết, bố tôi mua cho tôi Truyện Kiều. Quyển sách chỉ nhỏ bằng bàn tay, được bọc bằng bìa cứng, trên đó còn có thêm hình ảnh một chiếc cầu gỗ bắt ngang qua dòng sông nhỏ, một cô gái đứng bên gốc dương liễu xanh, nhìn về phía bóng người ngựa xa xa, cuối chân trời, hoàng hôn đã xuống. Từ dạo đó, đi đâu tôi cũng mang Kiều trong túi áo của mình, khi rãnh rỗi thì lấy ra đọc, bắt đầu cảm thấy buồn vui theo từng trang sách, từng dòng thơ, theo từng bước chân của Kiều mười lăm năm lưu lạc.

Lên cấp hai, lúc bắt đầu biết suy nghĩ một ít, cũng là lúc tôi thuộc nằm lòng từng câu Kiều. Nhưng tôi vẫn còn giữ được thói quen mang Kiều ra đọc. Chợt thấy xót xa cho số phận nàng Kiều, rồi lại liên tưởng đến cuộc đời của bà tôi, của mẹ tôi, tôi cảm thấy thương bà, thương mẹ vô cùng. Giá mà tôi có thể san sẻ bớt vài nếp nhăn trên mặt của bà tôi, mẹ tôi. Tình thương bao la của người phụ nữ Việt Nam chính là nguồn dinh dưỡng lớn nhất đã nuôi tôi khôn lớn. Giờ nghĩ lại, thấy mình may mắn vô cùng khi được sinh ra và lớn lên ở một vùng thôn quê tuy còn đói nghèo lạc hậu nhưng lại nặng tình, giàu nghĩa, có được một người bà, một người mẹ hết lòng yêu thương mình.

Sau này, tôi đã tặng Truyện Kiều cho một người bạn rất thân. Lúc ấy cũng có đôi chút quyến luyến vì nó đã theo mình gần mười năm rồi, nhưng cũng chân thành mà tặng cho bạn, chỉ cầu mong bạn giữ gìn nó cho thật tốt. Tôi có thói quen tặng sách cho những người thân thiết, vì tôi quan niệm rằng, không có món quà nào có ý nghĩa và quý giá hơn là sách. Người bạn đó, lâu rồi tôi không còn gặp lại nữa, nhưng một tình bạn đẹp vẫn luôn luôn theo bước chân tôi.

Trong những lúc rảnh rỗi, những câu Kiều (và một số vần thơ khác) đã trở thành thứ mà tôi thích ngâm nga nhất. Dù đã lớn lên, đi nhiều nơi, hiểu biết nhiều, có thêm nhiều bạn bè, có niềm đam mê của riêng mình để theo đuổi, nhưng tôi vẫn còn cảm thấy hạnh phúc và tự hào mỗi khi đọc lại từng câu Kiều. Hồi đó, tôi là một học sinh giỏi toán, nhưng tôi vẫn yêu thích môn văn hơn, mặc dù điểm văn của tôi không cao hơn các bạn trong lớp. Chính nhờ Kiều mà tôi cảm thấy yêu văn học, yêu thơ ca, yêu lịch sử và văn hóa Việt Nam. Không một tác phẩm nào có thể thay thế được cho Kiều trong tâm hồn tôi, cũng như tâm hồn của bao người Việt khác.

Kiều đã dạy cho tôi nhiều bài học quý giá về lòng hiếu thảo, về tình yêu, sự chung thủy, tấm lòng vị tha nhân ái. Điều quan trọng nhất, Kiều đã nuôi dưỡng tâm hồn tôi, giúp tôi không nản chí khi khó khăn, không kiêu ngạo khi thành công, không ghen tuông khi thất bại. Có nhiều đêm không ngủ được, tôi lại ngâm thầm từng câu Kiều. Kiều đã trở nên thân thiết đến nỗi không cần nhớ gì cả, cũng không cần suy nghĩ mà vẫn theo cảm tính đọc lại từng câu, từng câu, mãi cho đến khi ngủ thiếp đi lúc nào không hay.

Kiều đã theo tôi vào từng giấc mơ, theo tôi vào cấp ba rồi vào giảng đường đại học. Giờ đây, khi sắp kết thúc quãng đời sinh viên và chính thức bước chân vào cuộc sống, Kiều vẫn là một hành trang quý giá mà tôi luôn tin tưởng. Nhưng mãi cho đến giờ, tôi vẫn không hiểu được lý do vì sao Kiều lại có sức mạnh to lớn đến thế, là nguồn suối tâm hồn của người Việt Nam. Tôi chỉ biết rằng, nếu không có Kiều, có lẽ cuộc đời tôi đã đi theo hướng khác. Có thể tôi sẽ có thêm một ít hiện đại, một ít phong cách, nhưng bù lại cũng sẽ mất đi vài phần truyền thống, vài phần nội tâm, vài phần tình cảm. Chính Kiều đã thay đổi cuộc đời tôi, một cách dần dần, chậm rãi, từ tốn và nhẹ nhàng đến nỗi chính tôi cũng không thể nhận ra được sự thay đổi đó.

(Thanh Trúc, nhân dịp một cô bạn nhắc về Truyện Kiều)