Nhật ký nghề nghiệp: Khách hàng đầu tiên và Bước nhảy thời gian

Nói là khách hàng đầu tiên cũng không đúng cho lắm. Đó là một cái job lở dở, mình được gọi đi theo kiểu bổ sung. Nhưng mà cũng cảm thấy hào hứng, chắc là rảnh rỗi lâu nên vậy. Trước kia thực tập mình cũng đã đi nhiều rồi. Nhưng đó là thực tập nên không được tính, lúc đó mình còn chưa xác định có nên theo nghề này không nữa. Nghĩ ra cũng là một kiểu duyên số. Mấy lần chọn đường khác mà cuộc đời (hoặc thế lực vô hình nào đó) vẫn đưa mình về lại đường cũ. 

Công ty mình rất tốt, từ môi trường cho đến con người. Tất nhiên là lương thì không nói, chỉ tầm tầm hạng trung thôi. May mà mình còn chưa đến mức làm việc chỉ vì lương. Mình vẫn luôn coi công việc là một cách để hoàn thiện bản thân, từ kiến thức, kinh nghiệm, kỹ năng, nhưng quan trọng nhất là hoàn thiện về mặt tâm hồn và cách cảm nhận về cuộc sống.

Hồi đó mình cũng đi phỏng vấn ở nhiều nơi, cũng rớt nhiều chỗ, bị vô số vết sẹo. Cũng chẳng biết sao mình lại vào được nơi này nữa, thôi thì cứ đổ hết cho chữ duyên. Mà cũng thật là lạ, lẽ ra mình cũng không dễ dàng như vậy, nhưng cuối cùng nó vẫn như vậy. Trong chốn cao xanh kia gần như là định sẵn cho số phận của mình. 

Khách hàng đầu tiên nằm ở khu công nghiệp gần nơi mình làm. Cái tên khó nhớ lắm, có người nước ngoài với người trong nước. Mình được cơ hội giao tiếp bằng tiếng Anh, giúp đỡ chị nhóm trưởng trong việc soạn thảo tài liệu họp và ứng đối với khách hàng. Lâu lâu lại phụ giúp tìm chứng từ kế toán. Chắc là mới bắt đầu nên được giao toàn việc nhẹ nhàng cả. Ấn tượng với cách giao tiếp bằng tiếng Anh của người nước ngoài. Họ dùng phi ngôn ngữ rất thành thạo. Cũng ngộ ra vài thứ. Kiến thức chuyên ngành thì không phải nói, toàn là lạ cả, mặc dù mình cũng có nền tảng tương đối nhưng vẫn khó theo kịp, xem ra mai phải đi hỏi lại. Nói chuyện xong, mới hiểu rằng, từ trước tới giờ khi nói chuyện, mình toàn đặt bản thân vào vị trí trung tâm. Xem ra sau này phải cố gắng thay đổi mới được, phải quan tâm đến người đối diện nhiều hơn.

Một ngày cũng tương đối gọi là tạm ổn. Về trễ chút xíu, đi ké xe khách hàng. Ngồi trên xe tự nhiên nhớ lại thời thực tập cũng giống vậy. Mà nó cũng là đặc trưng nghề nghiệp của mình. Về tối mù tối mịt. Có mấy đứa bạn còn than vài tháng liên tục không thấy được mặt trời. Cảm giác về tới công ty, rồi từ công ty dắt xe máy ra cổng rất tuyệt vời. Không chỉ vì mình được ra về, lát nữa sẽ mua cơm ăn mà còn vì mình kết thúc một ngày theo kiểu bận rộn, hữu ích. Chắc mình thuộc tuýp người thích bận rộn như vậy.

Mình có một cái tật chút xíu là hay bị say xe. Chút xíu thôi. Nhưng hồi trước là một vấn đề rất lớn. Nhớ tuổi nhỏ, hồi lớp 5, đi lên tỉnh nhận cái giải thưởng về học tập, theo xe của đoàn, đi chung với cô giáo. Mình mới bước lên xe đã có cảm giác say xe rồi, mặc dù xe còn chưa chạy nữa. Hồi đó mình là một học sinh rất xuất sắc, chủ yếu là theo kiểu học theo sở thích, kiến thức tự vào trong đầu mà không cần cố gắng. Giờ thì khác rồi, nhồi nhét đủ thứ đến nỗi cái đầu bị suy giảm trầm trọng.

Nhớ hồi đó mình có thi một cuộc thi kiến thức, thi theo kiểu đồng đội, trong đó mình là đội trưởng. Cũng vào tới bán kết, rồi nhớ ba mình có đi cổ vũ nữa. Hồi đó mình không ôn bài, không dùng trí nhớ có chủ đích mà vẫn nhớ được nhiều thứ, hiểu biết thì khá rộng so với lứa tuổi. Trên sân khấu người ta hỏi mình có sở thích gì, mình bảo là em thích ăn tất cả những thứ gì có thể ăn được. Thế là mọi người đều ồ lên. Ra ngoài mình bị người quen trêu quá trời, nhưng mà lâu rồi chắc không còn ai nhớ nữa. Lần đó là lần đầu tiên trong đời mình thất bại, mặc dù thành tích cũng đáng kể nhưng vẫn thua một đội khác.

Lần thất bại đó mình cũng không cảm thấy đau lắm vì hồi đó mình còn chưa có tư tưởng phân tranh với người. Chỉ có nhớ một lần thất bại khác, trong một cuộc thi đấu cờ vua, cấp huyện, năm lớp 8. Hồi đó mình có lợi thế so với đối phương, hơn một hai con tốt gì đó. Nhưng do mình thiếu tính kiên nhẫn nên đã bị đảo ngược tình thế, cuối cùng thì thất bại trong gang tấc. Đó được xem là một trong những lần cay đắng nhất của mình, đến giờ mặc dù không còn đau nữa (do tư tưởng của mình đã trở nên rộng rãi hơn, không còn đặt nặng hơn thua nữa) nhưng vẫn còn cảm thấy chút ít tiếc nuối. 

Một lần thất bại nữa, mặc dù không đau bằng, nhưng vẫn cảm thấy tiếc, đó là lần năm lớp 12, thi máy tính cấp khu vực. Mình có điểm cao nhất toàn tỉnh, được cử chung với đoàn đến Tuy Hòa thi. Lúc đó đề khu vực thì đơn giản hơn đề tỉnh rất nhiều. Mình lại chủ quan, rồi nhắm vào một câu khó nhất mà làm. Cuối cùng thì mấy câu dễ không đi đến đâu cả. Lần đó không có kết quả tốt.

Lần thất bại cay đắng nữa là thời đại học. Đó là năm cuối cùng, mình đi thi triết học cấp trường. Cũng thi theo đội. Lần này thì đội mình ưu thế hơn, cả về kiến thức lẫn kinh nghiệm. Nhưng vào đến vòng bán kết rồi vẫn không đủ can đảm để chọn câu hỏi kiểu thử thách (đúng thì cộng, sai thì trừ). Để một đội khác chọn và đánh mất vị trí đầu. Lần đó mình rút ra một bài học quan trọng trong đời là mình thiếu tự tin, cũng từ đó mình đã cố gắng để khắc phục khuyết điểm đó. Đến bây giờ cảm thấy cũng khá hơn rất nhiều rồi, nhưng cũng cần phải cố gắng thêm.

Mình chợt nhớ tới cụm từ "bước nhảy thời gian". Không biết từ này học ở đâu nữa, nhưng chắc là từ trong phim. Cảnh một cậu bé, ngồi trên một chiếc xe, chịu từng cơn say xe liên hồi, mệt rã rời, chỉ muốn bỏ cuộc. Rồi mười năm sau, cũng trong một cái nháy mắt, một chàng thanh niên đang ngồi trầm tư trong một chuyến xe khác đang trên đường đi công tác trở về nhà, mặc dù không còn say xe nữa, nhưng vẫn đang hoài niệm về một thời dĩ vãng của mình. Ai biết đâu thêm vài chục năm nữa, trên một chiếc xe khác, cũng có một người đàn ông trung niên, tóc điểm phong trần, tựa lưng vào ghế, nhìn xa xăm nghĩ về tuổi trẻ của mình. Rồi trên một chuyến xe khác, thời gian vài chục năm nữa, có một ông già ngồi trên hàng ghế, trầm tư trong gió lạnh, ánh mắt mờ nhạt, trán nhăn nheo, lờ đờ cảm nhận về cuộc sống... Nghĩ ra, thời gian đúng là một thứ rất kỳ diệu. Nó đến rồi đi trong suốt đời ta một cách bình thường nhất, nhưng cũng là một cách rất đặc biệt đối với mỗi con người. Thời gian có thể cho con người ta rất nhiều thứ, nhưng cũng chính thời gian đã lấy đi của ta rất nhiều thứ quan trọng. Thứ quan trọng nhất chính là tình thân.

Chợt nhớ ra, hôm nọ có một cô bé (quen trên mạng, thuộc lớp đàn em đang học hỏi kinh nghiệm) kể lại rằng cô mới vừa được tin bố cô bị ung thư, muốn có người nói chuyện. Mình cũng lắng nghe và thấu hiểu cho cô bé. Bố cô bé là một người rất dũng cảm, ông đã chuẩn bị hết tinh thần rồi. Nhưng mà vẫn lo cho cô bé không chuyên tâm học tập được nên đã bảo con đừng về nhà. Mình hiểu được cảm giác đứng giữa sống và chết đó như thế nào, cũng ráng khuyên cô bé vài câu, hy vọng cô bé có đủ dũng khí để bước tiếp. 

Sau lần nói chuyện đó, tự nhiên cảm thấy buồn ghê gớm. Viết xong một bài thơ buồn, cảm thấy buồn hơn nữa, không muốn đi ngủ. Có một cô bạn, không biết có phải cố ý hay không, tự nhiên nói chuyện với mình rồi giận, đòi mình xin lỗi. Nhờ vậy mà cũng phân tán tư tưởng một chút xíu. Nghĩ ra mình rất may mắn vì có bạn bè quan tâm. Những lúc khó khăn như vậy, mới biết được thế nào là tình cảm chân thành.

Thoáng cái là đã hai chục năm rồi. Còn nhớ hồi nhỏ xíu, lúc đó khoảng 2,3 tuổi gì đó, cũng có thể 5,6 tuổi gì đó, (mình không nhớ rõ, nhưng vẫn có cảm giác như mới ngày hôm qua vậy), được ba cho nằm vào trong võng, chiếc võng vải màu xanh, giống loại của bộ đội hay người đi núi gì đó. Rồi được ba hát ru cho mấy bài nhạc tiền chiến. Cũng không nhớ bài nào cả, nhưng mà âm điệu rất giống với bài "hát về cây lúa hôm nay" vì ba thích hát bài đó, nhiều lần nghe ba vừa đệm đàn vừa hát. Sau này lớn lên cũng có lần ba đưa đi chơi xa, tối ngủ lại trong một cái chòi nhỏ dùng để canh đìa cá của một người bạn của ba. Tối đó ngủ rất ngon, ba thì nhậu và đàn hát với bạn bè thâu đêm, trong giấc ngủ còn văng vẳng tiếng nhạc. Chắc là nhờ những kỷ niệm như vậy mà đến giờ mình mới có tình cảm khá sâu với âm nhạc, đặc biệt là những bài nhạc xưa. 

Hai chục năm qua đi, mình đã bước trên đường tự lập. Khách hàng đầu tiên đánh dấu điều đó. Gần đây có xem một bộ phim nước ngoài, nói về chàng thanh niên làm luật sư, cũng bước trên đường tự lập của mình, nên cũng học hỏi được nhiều thứ, nhất là cách ứng xử với khách hàng và đồng nghiệp (tự nhiên cũng muốn đi học lấy bằng luật, nhưng chắc thời gian không cho phép, nên sẽ để dành suy nghĩ sau). Trước đó thì cũng đọc qua quyển sách nói về tâm thái của con người khi đối xử với người khác, cũng rút ra một số kết luận cho bản thân mình. Nhiêu đó không phải là đầy đủ nhưng mình cũng ráng ứng dụng những điều đó vào công việc. Hy vọng ở tuổi 22, công việc của mình sẽ không có quá nhiều chông gai, mà nếu có thì ít ra mình cũng còn đủ sức để đứng dậy sau mỗi lần vấp ngã. Chợt nhớ tới một câu nói, không rõ ai là tác giả nữa: "mới ra trường, làm việc để học tập (learning) chứ không phải làm để kiếm tiền (earning). Cảm thấy câu đó rất phù hợp với mình, và mình sẽ cố gắng để học tập, thu thập càng nhiều kinh nghiệm càng tốt. 5 năm đầu sau khi ra trường mới thực sự trở thành nền tảng trong tương lai của mình.

Nha Trang, ngày 25 tháng 10 năm 2012.